Prosus već posjeduje značajan manjinski udio u Delivery Hero-u, jednoj od najvećih kompanija za dostavu hrane u Austriji, Bugarskoj, Italiji, Poljskoj i Španiji, koja upravlja popularnim brendovima poput Glova, Foodore i efood-a.
Komisija je saopštila da su ove mjere neophodne kako bi se spriječilo da Naspers ima preveliki uticaj na dva najveća konkurenta u sektoru, što bi moglo oslabiti konkurenciju i nanijeti štetu potrošačima.
„Kako bi adresirao zabrinutosti Komisije, Naspers se obavezao da će značajno smanjiti svoj udio u Delivery Hero-u, ispod precizno definisanog i vrlo niskog procenta, u roku od 12 mjeseci, te sprovesti set dodatnih obaveza,“ navodi se u saopštenju EK.
Komisija je podsjetila da ima obavezu da procjenjuje spajanja i akvizicije kompanija čiji prihod prelazi određene pragove.
Zašto je ovo važno?
U junu 2025. Evropska komisija je kaznila Delivery Hero i Glovo sa ukupno 329 miliona eura zbog formiranja kartela – visokog nivoa koncentracije tržišta koji im je omogućio dogovaranje o podizanju cijena bez poboljšanja usluga, podsjeća Euronews Business.
Ovaj slučaj je dodatno pojačao zabrinutost regulatora da, bez strogih mjera zaštite, veliki igrači mogu koordinisati tržište radi profita, umjesto da se takmiče cijenama i kvalitetom.
Just Eat Takeaway.com upravlja poznatim platformama kao što su Just Eat, Takeaway.com, Lieferando i druge. Udruživanjem ovih kompanija kontrolisao bi se značajan dio evropskog tržišta dostave hrane, što bi ostavilo restoranima i potrošačima vrlo malo alternativa.
Evropsko tržište online dostave hrane vrijedi desetine milijardi eura godišnje i ubrzano raste od pandemije, čineći ga ključnim dijelom urbanih ekonomija. Budući da na ovom tržištu dominira mali broj velikih igrača, svako spajanje ili preklapanje vlasništva može značajno uticati na cijene, provizije restoranima i zaradu dostavljača.
Kazna od 329 miliona eura protiv Delivery Hero-a i Glova u junu 2025. pokazuje da udruživanje na tržištu nije teorijski rizik i da su evropski regulatori već uhvatili velike igrače u ograničavanju konkurencije.
Posebno je značajno što je u ovom slučaju Komisija tokom faze I pregleda zahtijevala veliko smanjenje udjela u drugoj kompaniji ili postojećoj imovini, što se rijetko dešava.
Ovo je jasan signal da Brisel zauzima stroži stav prema konsolidaciji digitalnih platformi, naročito u sektorima u kojima svega dva ili tri igrača dominiraju tržištem na nivou cijele EU.
