Medijske stupce posljednjih mjeseci i godina, kada je u pitanju odnos Evropske energetske zajednice prema BIH, punile su vijesti o sankcijama za BIH zbog neispuinjavanja brojnih postavljenih uslova.
Bosne i Hercegovina je zbog svega već izgubila desetine miliona KM za finansiranje raznih energetskih projekata iz IPA sredstava.
No da stvari nisu posve crne i da ima i pozitivnih vijesti, svjedoči podrška Evropske unije i Energtske zajednice projektu južne plinske interkonekcije BiH i Hrvatske.
Naime, Evropska unija, uz podršku i aktivni angažman Sekretarijata Energetske zajednice, izradila je studiju koja je potvrdila finansijsku održivost južne plinske interkonekcije BiH i Hrvatske.
Kako je objavljeno iz Energetske zajednice – to je veoma važan korak ka međusobnom povezivanju s ciljem uspostavljanja nove opskrbne rute za BiH koja će joj donijeti raznovrsnu i pouzdanu opskrbu prirodnim plinom, ali i garantovati sigurnost opskrbe Federaciji BiH.
Planirano je da ovaj projekat, koji je status Projekta od uzajamnog interesa dobio 2016., u rad bude pušten do 2023. godine. Iz sekretarijata Energetske zajednice najvljuju da će nastaviti aktivno podržavati razvoj plinske infrastrukture u skladu s Akcionim planom za 2020. godinu. Također će nastaviti s praćenjem razvoja projekata od interesa za Energetsku zajednicu, ali i Projekata od uzajamnog interesa iz oblasti plina i električne energije.
Zasluge za podršku projektu izgradnje “Južne interkonekcije” idu komapanije BH Gas koja je, nakon godina u kojima su bili zaustavljeni svi razvojni projekti u gasnom sektoru, uspjela za samo nekoliko mjeseci projekat učiniti fizibilnim, kako investitorima, tako i partnerima u BiH i regiji.
Projekt je strateški važan uzme li se u obzir da njegovom realizacijom Federacije BIH ne bi ovisila od samo jednog ulaza prirodnog gasa na Zvorniku, već bi se novim ulazom prirodnog gasa osiguralo snabdijevanje gasom i otklonile mogućnost ucjena na Zvorniku, kao i da spriječili mogući tehnički problemi u transportu gasa zbog slabog održavanja gasovoda na pravcu Zvornik – Kladanj, kojim upravljaju kompanije iz RS-a.
BH-Gas je u saradnji sa Vladom Federacije BiH i premijerom Fadilom Novalićem osigurao sredstva za izradu konačne studije izgradnje gasovoda, projektne dokumentacije i rješavanje imovinsko-pravnih odnosa.
Istovremeno, u proteklom periodu obavljeni su i razgovori sa potencijalnim kreditorima koji su izrazili interes za finansiranje tog projekta.
Potpisano je i Pismo namjere sa hrvatskom kompanijom Plinacro o realizaciji i izgradnji plinovoda na teritoriji Republike Hrvatske do granice sa BiH, u cilju interkonekcije transportnih gasnih sistema dviju susjednih zemalja.
U okviru ConnecTA predpristupnog fonda Evropska komisija odobrila grant sredstva u iznosu od 141.000 eura za potrebe izrade sveobuhvatne analize troškova i koristi (CBA) projekta gasovoda Južna interkonekcija BiH-Hrvatska na pravcu Zagvozd – Posušje – Novi Travnik sa glavnim odvojkom za Mostar.
Podrška BH Gasu i projetklu stigla je i od Ambasade Sjedinjenih Američkih Država u BiH, USAID-a i EBRD-a. Ambasada Sjedinjenih Američkih Država i USAID-a finansiraju izradu sljedećeg nivoa tehničke dokumentacije, odnosno studije izvodljivosti, idejnog projekta i studije uticaja na okolinu i društvo, a cifra početnih 250 hilajda eura podrške narsala je na 400 hilajda dolara.
– Taj projekat je od strateškog interesa ne samo za Federaciju nego i za Bosnu i Hercegovinu u smislu sigurnosti snadbijevanja i dovoljnih kapaciteta gasa za Bosnu i Hercegovinu”, kaže direktor BH Gasa Jasmin Salkić u izjavi za Energetika.ba.
Ističe da je ovaj projekat jedna pozitivna vijest, da su takve institucije ovo prepoznale i brzo reagovale te odredile određena sredstva za podršku projektu, što pokazuje da se okrećemo nekim ekonomskim ciljevima i pored politike.
Salkić posebno naglašava važnost očuvanja i stabilizacije tržišta navodeći da Bosna i Hercegovina trenutno ima samo jedan pravac snadbijevanja gasom koji je i zbog starosne dobi ugrožen. Dodaje da je zbog određenih pritisaka jer gas dolazi samo iz jednog pravca, odnosno preko teritorije RS-a projekat značajan.
“Jednostavno da rasteretimo ukupno tu priču i da možemo i u zimskim periodima kada su kapaciteti popunjeni, pružati usluge budućim korinsicima, odnosno da širimo mrežu”, kaže Salkić.
Ističe da sada imamo više solucija što je na kraju krajeva i cilj energetske zajednice za predstojeće zakonske okvire kojima bi se stvorili uslovi za minimalno dva pravca snadbijevanja, odnosno da se gas može dobavljati iz više pravca, što je u suštini i interes potrošača, zaključuje Salkić.
Energetika.ba
