Rekordna godina za CBBiH: Ostvarena neto dobit od gotovo 400 miliona KM
Centralna banka Bosne i Hercegovine (CBBiH) održala je Godišnji susret službenica i službenika pod motom "Vision in Action – Results and Outlooks“, na kojem su predstavljeni rezultati za 2024. godinu i Strateški plan CBBiH za period 2025–2027.
Naglašeno je da misija CBBiH, očuvanje monetarne i finansijske stabilnosti kroz izdavanje domaće valute prema aranžmanu valutnog odbora, ostaje temelj njenog djelovanja. Strateški prioriteti banke obuhvataju monetarnu i finansijsku stabilnost, modernizaciju i digitalizaciju poslovnih procesa, menadžment ljudskih potencijala, te međunarodnu povezanost i društvenu angažiranost.
Tokom susreta, učesnici su se osvrnuli na ključna postignuća u 2024. godini, uključujući razvoj ljudskih potencijala, modernizaciju infrastrukture i uvođenje SEPA standarda, uz poseban fokus na integraciju principa održivog razvoja.
Guvernerka CBBiH Jasmina Selimović istakla je da je godina na izmaku donijela brojne izazove, ali i uspjehe. Osvrnula se na rezultate poslovanja i aktivnosti realizirane tokom 2024. godine, naglasivši ključne korake koji će oblikovati budući rad institucije.
Na kraju novembra 2024. godine, devizne rezerve banke iznosile su 17,2 milijarde KM, što je za 1,52 milijarde KM više nego 2023. godine, dok je neto strana aktiva iznosila 1,34 milijarde KM, što predstavlja povećanje od 456,9 miliona KM u odnosu na prethodnu godinu.
Tokom 2024. značajno je povećan koeficijent pokrića valutnog odbora koji je 30. novembra ove godine iznosio 108,47 posto, uz procjenu da će do kraja godine iznositi više od 109 posto. To znači da Centralna banka raspolaže sa više od devet posto neto deviznih rezervi za apsorpciju kamatnog i kreditnog rizika, što dodatno potvrđuje stabilnost valutnog odbora. U toku godine, rezerve monetarnog zlata su povećane na najveći nivo od osnivanja Centralne banke Bosne i Hercegovine.
Ostvarena neto dobit za 11 mjeseci 2024. godine iznosila je 399.582.286 KM, što je za 156.638.002 KM više nego u istom periodu prethodne godine i za 30,22 posto više od planiranog za taj period, prenosi Fena.
Kapital i rezerve za 11 mjeseci 2024. godine iznose 1.432.545.521 KM što je za 513.854.416 KM više u odnosu na isti period u 2023. godini.
Odlukom Upravnog vijeća CBBiH, u 2024. godini započet je proces povlačenja iz opticaja novčanica konvertibilne marke apoena 10 KM, 20 KM, 50 KM i 100 KM izdatih između 1998. i 2009. godine. Uz podršku Predsjedništva BiH, pokrenut je i proces unaprjeđenja zaštitnih obilježja konvertibilne marke, u cilju očuvanja integriteta domaće valuta i podizanja standarda kvaliteta novca. Sa Hrvatskom kovnicom novca, CBBiH je potpisala Ugovor o proizvodnji i isporuci kovanica konvertibilne marke u apoenima od 1; 0,50; 0,20; 0,10; 0,05.
- Pozicionirali smo CBBiH u međunarodnom kontekstu i ugostili više od 20 ambasadora i drugih predstavnika međunarodnih organizacija - kazala je guvernerka Selimović.
Istakla je da je CBBiH intenzivirala aktivnosti koje su u njenom mandatu u dijelu koji se odnosi na proces pristupanja EU, te je u CBBiH održana prva radionica o procesu pridruženja EU čime je označen početak bilateralne saradnje sa Hrvatskom narodnom bankom u okviru IPA regionalnog Programa jačanja kapaciteta centralnih banaka Zapadnog Balkana, u cilju integracije u Evropski sistem centralnih banaka (ESCB).
Sa Direkcijom za ekonomsko planiranje (DEP) potpisan je Memorandum o saradnji kojim je precizirana razmjena podataka i informacija koje će omogućiti usklađivanje internih poslovnih procesa sa relevantnim kalendarima izvještavanja ka institucijama EU. Posebno je definisano učešće CBBiH s ciljem unaprjeđenja obuhvatnosti i kvaliteta dokumenta „Program ekonomskih reformi (PER) Bosne i Hercegovine“. U sklopu aktivnosti na polju međunarodne saradnje i EU integracija, CBBiH je organizirala i učestvovala na važnim konferencijama i sastancima u saradnji sa međunarodnim partnerima (MMF, Svjetska banka, EU, SECO, Central Banking, EBRD, EFSE).
- Postavili smo Centralnu banku Bosne i Hercegovine na mapu članica najvažnijih svjetskih mreža za održivo finansiranje i ozelenjavanje finansijskog sistema - Mrežu za ozelenjavanje finansijskog sistema (NGFS) koju čini 141 centralna banka i regulatori bankarskog sektora razvijenih zemalja i zemalja u razvoju, kao i 21 međunarodna organizacija u ulozi posmatrača, i Mrežu za održivo bankarstvo i finansije (SBFN) koju čine 94 organizacije iz 72 zemlje, obuhvatajući najmanje 92% bankarske aktive u zemljama koje se smatraju tržištima u razvoju - dodala je guvernerka.
CBBiH se pridružila i Partnerstvu za savjetovanje i upravljanje rezervama (RAMP) Svjetske banke čiji stručnjaci pružaju pomoć u smislu upravljanja, strateške alokacije aktive, upravljanja portfolijom i rizicima, kao i instrumenata obezbjeđenja deviznih sredstava.
Od januara 2025. godine CBBiH će, u saradnji sa EFSE-om, i uz finansijsku podršku EU, raditi na uvođenju statističkog izvještavanja o rodnoj jednakosti u finansijskom sektoru Bosne i Hercegovine, kao i na razvijanju rodno osjetljivih/odgovornih politika u sklopu poslovanja CBBiH.
Selimović je ukazala i na značajne projekte unaprjeđenja nivoa cyber sigurnosti u 2024. godini, koji se, između ostalog, odnose na uspostavljanje saradnje o razmjeni kibernetičkih događaja sa institucijama BiH putem tijela koordinacije bankarske supervizije i proširenje sistema za nadzor ličnih podataka na baze podataka u okviru Platnih sistema. Provedena je i eksterna procjena rizika cyber sigurnosti i provjerena ranjivost informacionog sistema CBBiH.
Posebna pažnja posvećena je jačanju reputacije banke kroz povećanu transparentnost i otvorenost prema javnosti, što je rezultiralo profesionalnim odnosom medija prema instituciji.
Djelujući i kao društveno odgovorna institucija, prikupljene su novčane donacije u ime službenika CBBiH za poplavljena područja, službenici CBBiH su se odazvali akciji dobrovoljnog darivanja krvi, a CBBiH je potpisala i Memorandum o saradnji sa SOS Dječija sela BiH, kako bi omogućili djeci bez roditeljskog staranja plaćenu praksu i stručno mentorstvo u cilju njihovog karijernog razvoja i lakše integracije na tržištu rada.
Na polju finansijske odukacije, organizovano je više od 50 posjeta sa 1.452 učenika i studenta, o okviru Centralnog ureda, glavnih jedinica i filijala CBBiH. Dodatno, pokrenut je višegodišnji projekat uvođenja finansijske edukacije u obrazovni sistem sa osam javnih ekonomskih fakulteta, entitetskim agencijama za bankarstvo i agencijama za nadzor osiguranja. CBBiH je postala članica EFMD Global mreže, čime je omogućila uvođenje najviših standarda učenja i prenosa znanja.
Organizirajući taj susret, CBBiH je još jednom pokazala svoju posvećenost zajedništvu i zajedničkom postizanju ciljeva u svrhu jačanja CBBiH kao monetarne institucije, a time i snažnih temelja za dalji ekonomski razvoj države, saopćeno je iz CBBiH.