Ova godina je veoma važna i za sve radnike u zemljama Evropske unije zato što do 15. novembra treba da stupi na snagu nova direktiva EU o minimalnim platama.
Cilj ove direktive je da minimalac na međunarodnom nivou bude u visini 60 posto prosječne plate.
Dvadeset dvije od 27 zemalja članica Unije ima uspostavljen nacionalni minimalni dohodak, što znači da su poslodavci u ovim zemljama zakonom obavezni da ne daju manje plate od nacionalnog minimuma.
“Od 10 zemalja kandidata i potencijalnih kandidata članica EU, sedam je imalo nacionalnu minimalnu platu – Crna Gora, Moldavija, Sjeverna Makedonija, Albanija, Srbija, Turska i Ukrajina”, navodi se u izvještaju Eurostata i dodaje da “sve zemlje kandidati i potencijalni kandidati sa nacionalnom minimalnom zaradom, za koje su dostupni podaci, imaju minimalne plate u rasponu od 185 eura u Ukrajini do 568 eura u Turskoj.”
Prema podacima Eurostata, u julu 2024. godine minimalne zarade u zemljama Evropske unije kretale su se od 477 eura mjesečno u Bugarskoj do 2.571 eura mjesečno u Luksemburgu.
Kada su zemlje regiona u pitanju, iza Srbije se po visini minimalca u ovoj godini nalaze Albanija sa oko 354 eura, zatim BiH sa 316 eura minimalne zarade i Sjeverna Makedonija sa minimalcem od 367 eura.
Crna Gora
Prema podacima Uprave za statistiku, u Crnoj Gori je u 2023. godini bilo 244.484 zaposlenih, a oko 50.000 njih prima najmanju zagarantovanu platu – 450 eura, prenosi Investitor me. Međutim, iz vlade Crne Gore najavljuju novu fiskalnu strategiju kojom bi minimalac već od oktobra 2024. godine trebalo u prosjeku da iznosi 700 eura.
“Nacrtom Fiskalne strategije predviđene su veće plate za sve zaposlene u Crnoj Gori – prosječna zarada od 1.000 eura, minimalna zarada u prosjeku 700 eura (600 eura za V nivo kvalifikacije obrazovanja i 800 za VI nivo)”, objavilo je u julu tekuće godine Ministarstvo finansija Crne Gore.
Hrvatska
Od januara 2024. godine minimalna plata u Hrvatskoj iznosi 677 eura neto mjesečno.
“Vlada je donijela Uredbu o visini minimalne plate za 2024. godinu kojom se ta zarada određuje u iznosu od 840 eura bruto, a neto minimalac trebao bi biti oko 677 eura. Sadašnji iznos minimalne plate je 700 eura bruto, tako da minimalac raste za 140 eura bruto ili 20 odsto”, istakao je u oktobru prošle godine premijer Hrvatske Andrej Plenković.
Prema podacima Ministarstva rada Hrvatske, u oktobru prošle godine minimalnu platu primalo je oko 21.000 radnika, što je znatno manje nego godinu dana ranije kada je minimalac primalo 100.000 radnika.
Bosna i Hercegovina
Najniža plata za period od 1. januara do 31. decembra 2024. godine u Federaciji BiH iznosi 619 konvertibilnih maraka. Ovo je utvrđeno odlukom o iznosu najniže plate za 2024. godinu koju je Vlada Federacije Bosne i Hercegovine donijela na 46. hitnoj sjednici, održanoj 29. decembra 2023, a nakon konsultacija sa Ekonomsko-socijalnim vijećem.
Budući da Zakoni o doprinosima nisu usvojeni, doprinosi na minimalnu platu od 619 konvertibilnih maraka iznose oko 440,01 KM.
Slovenija
Minimalna zarada u 2024. godini u Sloveniji iznosi 1.253,90 eura bruto. Za prošlu godinu iznosila je 1.203,36 eura bruto. Minimalna plata u Sloveniji utvrđuje se u skladu sa Zakonom o minimalnoj zaradi ove zemlje.
U 2022. godini minimalna zarada u Sloveniji iznosila je 1.074,43 eura, a u 2021. minimalac je stajao 1.024,24 eura. Prije deset godina – 2014. godine slovenački minimalac iznosio je 789,15 eura.
Sjeverna Makedonija
Radnici u Sjevernoj Makedoniji koji su “na minimalcu” mjesečno primaju 367 eura. Nijedan radnik u ovoj zemlji ne može biti plaćen manje od ove obavezne minimalne plate.