Bosanci Ismar i Kemal doktorirali veterinu u Švicarskoj

Nakon četiri godine predanog rada u Švicarskoj, postali su prvi diplomirani specijalisti veterinarske patologije iz Bosne i Hercegovine.

Kemal je nakon specijalizacije ostao u Švicarskoj, gdje trenutno radi na Institutu za Virologiju i Imunologiju u blizini Berna, a Ismar se nakon specijalizacije pridružio BASF-u, najvećoj svjetskoj hemijskoj kompaniji sa sjedištem u Ludwigshafenu. Tu obavlja funkciju toksikološkog patologa i aktivno učestvuje u naučno-istraživačkom radu, doprinoseći razvoju novih inovacija iz oblasti hemije i veterinarske medicine.

- Radi se o programu specijalizacije koji traje četiri godine i obuhvata razne aspekte patologije, kao npr. tehnike obdukcije, mikroskopiju, seminare teoretskog znanja i rad sa studentima. Ja sam zvanično počeo sa radom u januaru 2015. godine. Godinu dana poslije, Ismar je završio svoj studij i uz odobrenje nadređenih pozvao sam ga da na Institutu u Bernu obavi nekoliko sedmica stručne prakse - priča Kemal, koji je zbog vremena provedenog u ratnom izbjeglištvu već poznavao njemački jezik.

Uz navedenu specijalizaciju, obojica su završili i doktorske studije iz oblasti veterinarske medicine. Međutim, za razliku od Kemala, Ismar je imao nešto zahtjevniji put, koji nije bio lagan. U samom početku radio je sa studentima, te bio primoran komunicirati na engleskom i ograničenom njemačkom jeziku.

- Bilo mi je potrebno znatno više vremena nego kolegama kojima je njemački bio maternji, ali sam uz podršku Kemala i ostalih kolega uvijek uspijevao obavljati zadatke na vrijeme. Nakon tri godine predanog rada i učenja, dobio sam priliku da se počnem baviti i istraživačkim radom u sklopu doktorskih studija, tačnije istraživanjem raka dojke. Istraživački projekat bio je izuzetno zanimljiv i pružio mi je priliku raditi na dotad neistraženim poljima molekularne biologije raka - kaže Ismar, piše Fena. 

Kemal je izvorno primljen na kombinovani program obuke, koji pored navedene specijalizacije uključuje i doktorske studije iz oblasti patologije.

U okviru veterinarske medicine postoje dvije kategorije doktorskih studija. Jedna varijanta obuhvata kraći program koji traje između 12 i 18 mjeseci, nakon čega se stiče titula doktora veterinarske medicine, skraćena sa Dr. med. vet.

- Kako sam se u sklopu specijalizacije bavio i istraživačkim radom, ovu titulu sam stekao paralelno sa specijalizacijom. S druge strane, postoji i zahtjevniji program u trajanju od ćetiri godine, a uspješnim završetkom istog se stiče akademska titula "Doctor of Philosophy" ili "Doktor filozofije“, odnoso PhD. Iako naziv sugerira fokus na filozofiji, zapravo se odnosi na najvišu akademsku titulu koju pojedinac može postići u mnogim disciplinama, uključujući i veterinarsku medicinu. Ja sam svoj PhD radio na Institutu za Virologiju i Imunologiju u Mittelhäusernu, malom mjestu pored Berna, fokusirajući se na molekularne karakteristike virusa ASK - pojašnjava Kemal.

Nakon uspješno odbranjenog doktorata, Ismaru se otvorila prilika karijere za poziciju patologa u BASF-u. Sa svojih 130.000 uposlenika, BASF je poznat kao lider u hemijskom sektoru, a Ismar je sada jedan od sedam toksikoloških patologa uposlenih u sjedištu firme u Ludwigshafenu.

Obojica ističu kako su voljni pomoći razvoju edukacije i naučno-istraživačkog rada u BiH, posebno iz oblasti patologije.

- Bitno je naglasiti da postoji krovna organizacija svih veterinarskih specijalizacija u Evropi (https://www.ebvs.eu/), koja diktira pravila koja su uslov za postizanje titule specijaliste. Tako na primjer, da biste uopšte mogli pristupiti završnom ispitu, obuku morate odraditi na akreditovanom institutu pod mentorstvom bar jednog diplomiranog specijaliste. Trenutno Veterinarski fakultet u Sarajevu nema takvu akreditaciju, ali se kroz diplome koje smo stekli Kemal i ja otvara mogućnost za dobijanje iste. Želimo pridonijeti tome da se veterinarska patologija u BiH izučava na još većem nivou i da studenti imaju mogućnost sticanja internacionalno priznatih diploma bez da napuštaju BiH - poručuje Ismar.